آشنایی با فرآورده‌های بانک خون

(RBC.pc )  گلبول قرمز متراکم

حجم هر واحد تقریبا  250میلی لیتر است.

هماتوكريت گلبول قرمز متراكم 65 تا 80 درصد مي‌باشد.

مدت نگهداري (با ضد انعقاد CPDA-1) 35 روز مي‌باشد دماي نگهداري خون كامل و خون فشرده 6-2 درجه سانتي‌گراد مي‌باشد.

سرعت تزريق در بالغين 300-150 ميلي ليتر در ساعت و در بچه ها 5-2 ميلي ليتربه ازای هر كيلوگرم درساعت است.

تزريق RBC همگروه ويا سازگار ازنظر سيستم ABO با پلاسماي گيرنده الزاميست.

در فردبالغ مصرف یک واحد از آن  هموگلوبین را g/dL 1 و هماتوکریت را 4-3 درصدافزایش می‌دهد.

مدت زمان نگهداری خون

از زمان خروج از بانک خون تا تزریق نیم ساعت

از شروع تزریق تا پایان حداکثر 4 ساعت

ساير فرآورده هاي گلبول قرمز

گلبول قرمز شسته شده WASHED RBC

گلبول قرمز كم لكوسيت  LRBC

گلبول قرمز اشعه داده شده

گلبول قرمز شسته شده WASHED RBC

اندیکاسیون های تزریق:

سابقه یکبار واکنش آنافیلاکسی بعد از تزریق خون

سابقه بیش از دوبار واکنش آلرژیک به دنبال تزریق خون

کمبود ارثی Ig A

هموگلوبینوری حمله شبانه

مشکلات شستن خون

کاهش هموگلوبین خون به دلیل شستن گلبول های قرمز

افزایش احتمال عفونت باکتریایی

کاهش مدت نگه داری خون تا 24 ساعت

گلبول قرمز كم لكوسيت  LRBC

Reduce rate of recurrent febrile nonhemolytic transfusion reactions (FNHTRs)

Reduce rate of Cytomegalovirus transmission to susceptible recipients

نیاز به خون حین بارداری

بیماران که کاندیدای پیوند کلیه هستند.

اندیکاسیون تزریق خون اشعه دیده

گیرنده پیوند مغز استخوان

نوزاد نارس زیر 1 کیلوگرم

بیماران با نقص ایمنی سلولی

دریافت خون یا پلاکت از خویشاوندان نزدیک

پلاسماي تازه منجمد Fresh Frozen Plasma

حجم هر واحد تقریباً 150-300 میلی لیتر است.

دماي مطلوب 30- درجه سانتي گراد يا پائين‌تر است ولي مي‌توان در 18- درجه سانتي‌گراد نيز نگهداري كرد كه چنانچه در اين برودت نگهداري شود، می‌توان تا سه ماه به عنوان منبعي غنی از فاكتورهاي انعقادی پايدار و غير پايدار از آن استفاده كرد .

 اين فرآورده داراي مقادير  نرمال فاكتورهاي انعقادي، آلبومين، ايمونوگلوبولين و آنتي‌ترومبين می‌باشد.

در هنگام استفاده از FFP  بايد آن را در 37 درجه سانتي گراد ذوب كرد و پس از ذوب شدن در عرض حداكثر 4 ساعت مصرف كرد. چنانچه پلاسمايی پس از ذوب شدن مورد استفاده قرار نگيرد، مي‌توان آن را در يخچال در دماي 1 تا 6 درجه سانتي گراد گذاشت و تا 24 ساعت، هنوز هم به عنوان پلاسمای تازه مورد استفاده قرار داد.

در تزريق پلاسما احتياجی به كراس‌مچ نيست ولی همگروهی سيستم ABO بين دهنده و گيرنده را بايد رعايت كرد و چنانچه پلاسمای هم‌گروه یا سازگار با بيمار يافت نشود، مي‌توان از پلاسماي اهداكننده گروه AB  به عنوان دهنده همگاني پلاسما استفاده كرد، چون اين افراد فاقد آنتی A و آنتی B هستند.

كرايو پرسيپيتات (Cryo precipitate)

حجم هر واحد تقریبا 15 میلی لیتر است.

كرايو بخشي از پلاسماي تازه بوده كه در سرما غير محلول است .

كرايو را پس از تهيه بايد هرچه زودتر مصرف نمود و يا حداكثر در عرض دو ساعت پس از تهيه در دماي 30- درجه سانتي گراد منجمد شود.

كرايو بايد از طريق فيلتر 260-170 ميكروني ( صافي استاندارد) تزريق شـود.

فرآورده بايد در دماي 25- درجه سانتي گراد و پایین ترحداكثر تا سه سال نگهداري شود .

در دمای 18-  درجه تا سه ماه قابل نگهداری است.

کرایو حاوی: %50 از فاکتور 8، 20-40% از فیبرینوژن و vWF و فاکتور 13

براي مصرف كرايو ابتدا بايد در 37 درجه سانتي گراد ذوب شود و پس از ذوب شدن نبايد دوباره منجمد گردد و لازم است هر چه سريعتر مصرف گردد.

پس از ذوب شدن فقط حداكثرتا 6 ساعت در دماي اتاق قابل نگهداري و مصرف است.

استفاده از فرآورده سازگار ازنظر ABO به ويژه براي كودكان كه حجم خون آنها كم است ارجحيت دارد اما انجام آزمايش  سازگاري قبل از تزريق لازم نمی‌باشد و چون اين فرآورده حاوي گلبول قرمز نمي باشد انجام آزمايش Rh هم لازم نيست.

پلاكت متراكم (Platelet concentration)

نگهداري در دماي 2 ± 22 درجه سانتي گراد ( درجه حرارت اطاق ) همراه با تكان دادن و آژيتاسيون ملايم و دائمي تا 5 روز در سيستم بسته امکان پذیر است .

پلاكت هايي كه در درجه حرارت اتاق نگهداري مي شوند از نظر انعقادي از كارآيي بهتري برخوردار هستند .

حجم:70 - 50ميلي ليتر

تزريق پلاكت با پلاسمای همگروه ويا سازگار ازنظر سيستمABO با گلبول قرمز گیرنده توصيه ميگردد.

بیماران Rh منفی بایستی پلاکت Rh منفی دریافت نمایند به خصوص در بچه ها و یازنان در سنین باروری. در غیر این‌صورت باید از رگام استفاده شود.

معمولا یک دوز درماني براي يك بيمار بالغ به  5 واحد يا بيشتر نياز دارد.

تزريق هر واحد پلاکت رندوم 10000-5000در میکرولیتر و پلاکت آفرزیس 60000-30000 در میکرولیترپلاکت را افزایش می دهد.

مدت نگهداری فراورده های خونی

خون فشرده : در یخچال 2-6 درجه 35 روز

خون تازه : تا 10 روز

پلاکت:  در دمای اتاق 20-24 درجه 3-5 روز

پلاسما : در فریزر -25 به پایین تر تا دو سال

کرایو: در فریز - 25 تا 2 سال

پلاسمای آب شده:  در دمای اتاق 4 ساعت ،در یخچال بانک خون 24 ساعت

پلاسما ذوب شده و کرایو ذوب شده نباید مجددا فریز شود

کرایو آب شده : در دمای اتاق حداکثر6 ساعت