آشنایی با بیماری سرطان پستان و نحوه معاینه
سرطان پستان بیماری است که در آن سلول‌های بدخیم در بافت پستان رشد و تکثیر می‌کنند. این بیماری عمدتا در زنان رخ میدهد و ممکن است به بافت‌ها و اعضای دیگر بدن نیز گسترش یابد. علائم سرطان پستان می‌تواند شامل توده، تغییر شکل، ترشح، فرورفتگی یا التهاب پستان باشد. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب سرطان پستان می‌تواند شانس بقا و بهبودی بیمار را افزایش دهد. در این ویدیو به مصاحبه با سرکار خانم مهری میرشکاران، سرپرستار بخش جراحی آنکولوژی بیمارستان فقیهی شیراز، پرداختیم و ابعاد سرطان و نحوه معاینه سرطان پستان را بررسی کردیم.
بررسی اجمالی
سرطان سومين عامل مرگ و مير در ايران است و سالانه بيش از 30 هزار نفر از هموطنان عزيز ما در اثر اين بيماري جان خود را از دست مي‌دهند.
سرطان به عنوان سومين اولويت بهداشتی كشور در نظر گرفته شده است و نياز به مداخله برنامه‌ريزي شده‌ای به منظور پيشگيری و كنترل دارد. زنان نقش عمده‌ای در استواری نظام خانواده دارند. سرطان‌های بانوان نه تنها از جنبه سلامتی خودشان، بلكه از جهت اختلالی كه در كانون خانواده و آرامش فكری و روحی فرزندان ايجاد می‌كنند، مورد توجه چند جانبه قرار می‌گيرند. بر اساس اعلام مرکز تحقیقات سرطان دانشگاه علوم پزشکی مشهد سرطان پستان، سرطان تخمدان، سرطان رحم و سرطان دهانه رحم از شایعترین سرطان‌ها در میان زنان به شمار می‌رود که می‌توان با شناخت علائم و مراجعه منظم به پزشک از بروز آن پیشگیری کرد.
سرطان پستان:
در كشور ما شايعترين سرطان بانوان سرطان پستان است و بروز آن در استان خراسان بيش از اغلب نقاط كشور می‌باشد. از علائم آن می‌توان توده پستان بدون درد، ماموگرافی غير طبيعی و در موارد پيشرفته ترشحات خونی، تغييرات پوستی، تغيير در اندازه و شكل پستان و زخم را نام برد.
توصيه می‌شود همه خانم‌های جوانتر از چهل سال، هر سه سال يكبار از اين جهت معاينه شوند و خود نيز ماهی يكبار پستان‌های خود را معاينه كرده، در صورت وجود هرگونه يافته غيرطبيعی با پزشك خود مشاوره کنند. از چهل سالگی بايد افزون بر معاينات، ماموگرافی (تصويربرداري از پستان) هم سالانه انجام شود. با تكرار اين بررسی‌ها به صورت منظم، می‌توان سرطان پستان را در مراحل اوليه شناسایی و نسبت به درمان قطعی آن اقدام کرد.
سرطان تخمدان:
شايعترين سرطان دستگاه توليد مثل زنان در ايران است و به طور معمول در سنين بالا و پس از يائسگی ديده می‌شود. اين بيماری حتی در اندازه‌های كوچک هم می‌تواند انتشار داخل شكمی داشته باشد. هنوز هيچ روشي براي تشخيص سرطان تخمدان در مراحل اوليه در افراد بی‌علامت استاندارد نشده است. يافته‌های شايع در موارد علامت دار عبارتند از:
علائم گوارشی مثل سوء هاضمه، تهوع، سيری زودرس، نفخ و يبوست، بزرگی شكم بدون دليل مشخص، و توده تخمدانی در يك زن يائسه كه به طور تصادفی كشف شده است. در صورت وقوع هر يک از اين علائم و تداوم آن با وجود درمان، فرد بايد با پزشک خود مشورت كند و در صورت لزوم تحت بررسي‌های تشخيصی چون سونوگرافی و غيره قرار گيرد.
سرطان رحم:
شايعترين بدخيمی دستگاه توليد مثل زنان دنيا است كه در اغلب موارد با خونريزی غير طبيعی مشخص می‌شود و در موارد پيشرفته مشكلات ادراری و روده‌ای ناشی از فشار تومور و كمردرد از علائم اين بيماری به شمار می‌رود. توصيه می‌شود هر خانم يائسه كه دچار خونريزی‌های غير طبيعی شده و يا هر خانم در سنين باروری كه پريودهای غير طبيعی دارد، بايد به متخصص زنان مراجعه و تحت بررسي‌های لازم قرار گيرد.
سرطان دهانه رحم (CERVIX):
يكي از سرطان‌های شايع زنان و دومين علت مرگ ناشی از سرطان (پس از سرطان پستان) در زنان 20 الی 29 سال است. از آنجا كه تبديل مرحله نهفته (Preinvasive) سرطان دهانه رحم به فاز تهاجمی سال‌ها طول می‌كشد، می‌توان با انجام سالانه پاپ‌اسمير (نمونه سلولی گردن رحم)، سرطان اين ناحيه را در مراحل زودرس شناسايی نمود. از زمان بكارگيری پاپ‌اسمير مرگ و مير ناشی از اين بيماری به ميزان 70 درصد كاهش يافته است. توصيه می‌شود همه خانم‌هايی كه حداقل 21 سال دارند سالانه يكبار تحت نظر متخصص زنان يا مامای ورزيده، پاپ‌اسمير و معاينه لگن را انجام دهند. اگر چند سال متوالی نتايج بررسی‌ها طبيعی باشند می‌توان معاينات را با فواصل طولانی‌تر تكرار كرد.
آموزش‌های مرتبط
غربالگری و فاکتورهای خطر سرطان
توصیه‌هایی پیرامون بیماری سرطان
مدرس
مهری میرشکاران
کارشناسی پرستاریکارشناس پرستاری
سرپرستار بخش جراحی آنکولوژی بیمارستان شهید فقیهی شیراز
مبحث خیلی مهمی بود واقعا جامعه ما نیاز به همچین آموزشهایی داره