مطالعات مقطعی

مطالعات مقطعی می تواند توصیفی و تحلیلی باشد. مطالعات توصیفی مقطعی، شیوع پیامدها یا پدیده‌های مرتبط با سلامت را تحت بررسی قرار می دهد. شیوع یا در یک نقطه یک بار (شیوع نقطه ای)، در یک دوره مشخص (شیوع دوره ای)، یا به عنوان یک بررسی سریال مقطعی اندازه گیری می شود.

طرح توصیفی مقطعی با شناسایی جمعیت مورد نظر شروع می‌شود. سپس داده‌ها جمع‌آوری می گردد و شرکت‌کننده را به عنوان دارای پیامد یا پدیده‌های مورد بررسی یا بدون  پیامد طبقه‌بندی می شود.

به عنوان مثال، محققان می خواهند میزان شیوع چاقی را در میان افراد مبتلا به HIV تعیین کنند. برای انجام این مطالعه، محققان چندین کلینیک مراقبت های اولیه HIV را در منطقه خود انتخاب کرده و قد، وزن و اندازه دور کمر را در یک روز مشخص در هر کلینیک اندازه گیری می کنند.

برای یک مطالعه شیوع دوره، محققین می‌توانستند هر یک از کلینیک‌ها را در چهار نقطه در طول 12 ماه برای اندازه‌گیری متغیرهای مورد نظر خود، به دست آورند. شیوع دوره و شیوع نقطه مشابه است، با این تفاوت که چارچوب زمانی گسترده تر است، زیرا ارزیابی یا مشاهده کل جمعیت یا نمونه در یک نقطه زمانی دشوار است.

شیوع به طور کلی به صورت درصدی گزارش می شود (30٪ یا 75 نفر از 250 بیمار HIV چاق بودند).

آگاهی از شیوع یک بیماری در یک جمعیت (نمونه) به درک بار بیماری از نظر خدمات مورد نیاز، عوارض، مرگ و میر و کیفیت زندگی کمک می کند.

مطالعۀ توصیفی اطلاعات مربوط به فراوانی رخداد وضعیتی خاص، یا الگوهای آن رخداد را بر اساس عامل های مربوط به شخص، زمان و مکان ارائه می دهد. در مطالعه‌های توصیفی از آمار گردآوری شدۀ متداول مانند داده های مربوط به گواهی فوت، پرونده های پزشکی، و برنامه های پایش و مراقبت از بیماری استفاده می‌شود؛ هرچند که اطلاعات موردنیاز را می‌توان در یک طرح مطالعاتی (مانند مطالعۀ مقطعی) نیز گردآوری کرد.

مطالعۀ توصیفی جزو مطالعه‌های غیرتجربی طبقه‌بندی می‌شود. در این مطالعه، مشخص می‌شود که اندازه‌های تندرستی، بیماری یا مرگ چقدر است؛ و این اندازه ها در زیرگروه‌های جمعیتی، زمانی و مکانی گوناگون چگونه توزیع شده‌اند. ویژگی‌های گروهی افراد مورد مطالعه، به طور عمده شامل سن، جنس، شغل، وضعیت تأهل و قومیت است. برای مثال، در بررسی سیمای اپیدمیولوژیک سرخک در ایران، در مجموع 39 درصد نمونه‌ها مثبت، بیشترین درصد سرخک در گروه سنی 15-19 سال، و کمترین میزان در گروه سنی زیر یک سال بود. از نظر توزیع فصلی، بیشترین تعداد در فصل بهار و کمترین تعداد در فصل پاییز مشاهده شد. بیشترین موارد تأیید شده مربوط به استان سمنان و کمترین آن مربوط به استان کرمانشاه بود.

مطالعات مقطعی تحلیلی می تواند زمینه را برای استنباط شواهد اولیه برای یک رابطه علی فراهم کند. این طرح به محققین اجازه می‌دهد تا یک جمعیت یا نمونه را شناسایی کرده و داده‌های شیوع را برای ارزیابی تفاوت‌های پیامد بین شرکت‌کنندگان در معرض و افرادی که در معرض نیستند در مورد یک بیماری، پدیده یا ایده جمع‌آوری کنند.

با این حال، تعیین اینکه کدام متغیر، متغیر وابسته و مستقل یا علت و معلول است، دشوار است. به عنوان مثال، ارتباط بین چاقی و ساعات بی تحرکی در بیماران HIV. کدام اول آمد؟ آیا شرکت کننده به دلیل کم تحرکی چاق شده است یا اینکه شرکت کننده به دلیل چاقی غیرفعال بوده است؟

طرح مقطعی روشی مناسب برای تعیین شیوع یک بیماری، ویژگی یا پدیده در نمونه مورد مطالعه است. این طرح یک عکس فوری از نمونه ارائه می دهد و محققین می توانند نمونه مطالعه خود را توصیف کنند و ارتباط بین متغیرهای جمع آوری شده (مستقل و وابسته) را بررسی کنند. ماهیت مشاهده‌ای آن را نسبتاً سریع تکمیل می‌کند و داده‌هایی را برای حمایت از مطالعات آینده فراهم می‌کند که ممکن است به روش‌هایی برای درمان یا پیشگیری از بیماری‌ها یا شرایط منجر شود.