مطالعات توصیفی و تحلیلی مقطعی [Cross Sectional]

مطالعات مشاهده ای:

همانطور که از نام آن مشخص است، مطالعات مشاهده ای صرفاً شامل مشاهده بیماران بدون تداخل یا دستکاری جنبه های مطالعه می باشد. مطالعات مشاهده ای می توانند گذشته نگر (Retrospective)، آینده نگر (Prospective) یا جاری (Cross-Sectional) باشند.

مطالعات مقطعی:

مطالعات مقطعی، ماهیت مشاهده‌ای دارند (یعنی مداخله‌ای بر روی بیماران صورت نمی‌گیرد) و تصویری از ویژگی‌های افراد مورد مطالعه، در یک مقطع زمانی واحد ارائه می‌دهد. اگر بخواهیم به طور واضح‌تری توضیح بدهیم، مطالعات مقطعی شبیه این است که در یک زمان، یک تصویر از یک جمعیت بگیریم و تمام بررسی‌ها در این مقطع واحد انجام می‌گیرد. برخلاف مطالعات کوهورت، مطالعات مقطعی دوره پیگیری ندارند؛ بنابراین، اجرای این نوع مطالعات، نسبتا ساده است. از آن‌جایی که در مطالعات مقطعی، اطلاعات مواجهه و پیامد در یک مقطع زمانی جمع‌آوری می‌شود، بنابراین، مطالعات مقطعی نمی‌توانند یک رابطه علت و معلولی ارائه بدهند و به همین علت، ضعیف‌ترین نوع مطالعات مشاهده‌ای است. از مطالعات مقطعی، به طور کلی، برای ارزیابی شیوع بیماری (بدون توجه به اینکه این ویژگی یا شرایط برای اولین بار چه زمانی ایجاد شده است) در جمعیت استفاده می‌شود. طرح های مقطعی را می توان به صورت مصاحبه یا نظرسنجی اجرا کرد و همچنین ممکن است داده های فیزیولوژیکی و نمونه های بیولوژیکی را جمع آوری کند. مطالعات مقطعی می توانند توصیفی یا تحلیلی باشند که در ادامه به توضیح آن ها خواهیم پرداخت.

مطالعات توصیفی مقطعی (Descriptive Cross Sectional Studies):

مطالعات مقطعی، شیوع بیماری، پدیده، پیامد، یا ویژگی مورد مطالعه را در جمعیتی که بررسی آن خواهیم پرداخت، مشخص می کند. بررسی شیوع می تواند نقطه ای یا دوره ای باشد. در طراحی یک مطالعه توصیفی مقطعی، ابتدا جمعیت موردنظر شناسایی می گردد، داده ها جمع آوری و در نهایت شرکت کنندگان به دسته های دارای پیامد و بدون پیامد، طبقه بندی می شوند. به طور مثال، تصمیم داریم در یک مطالعه توصیفی مقطعی، شیوع چاقی را در میان افراد به HIV تعیین کنیم. برای انجام این مطالعه، ابتدا مراکز مدنظر که بیماران مبتلا به HIV به آن ها مراجعه دارند را در نظر می گیریم و در زمان مشخص، قد، وزن و اندازه دور کمر را از بیماران در هر مرکز اندازه گیری می کنیم. اگر زمان بررسی به صورت کوتاه و نقطه ای باشد، مطالعه به صورت توصیفی مقطعی نقطه ای است؛ اما اگر به صورت دوره ای و در چارچوب زمانی گسترده تری انجام بپذیرد، مطالعه از نوع توصیفی مقطعی دوره ای خواهد بود.

مطالعات تحلیلی مقطعی (Analytical Cross Sectional Studies):

مطالعات تحلیلی مقطعی، می توانند زمینه را برای استنباط شواهد اولیه، برای یک رابطه عامل و معلولی فراهم کنند. این نوع از طراحی مطالعه، به پژوهشگران اجازه می دهد تا در جمعیت مورد بررسی، داده ها را بر اساس تفاوت بروز پیامد، بین شرکت کنندگانی که در معرض هستند و شرکت کنندگانی که در معرض نیستند، بررسی کنند. اما بررسی وجود یا عدم وجود پیامد و مواجهه، در لحظه صورت می گیرد و تعیین اینکه کدام متغیر، متغیر وابسته و مستقل یا علت و معلول است، دشوار است. این طرح نسبت شرکت‌کنندگانی که در معرض بیماری یا پیامد قرار دارند را با نسبت شرکت‌کنندگانی که در معرض بیماری یا پیامد قرار ندارند، مقایسه می‌کند. به عنوان مثال، در بررسی ارتباط بین چاقی و ساعات بی تحرکی افراد مبتلا به HIV، تعیین اینکه کدام اول آمده است، با استفاده از مطالعات تحلیلی مقطعی، دشوار است. آیا شرکت کننده به دلیل کم تحرکی چاق شده است یا اینکه شرکت کننده به دلیل چاقی، کم تحرک شده است؟ به عبارتی، با استفاده از طراحی مطالعه تحلیلی مقطعی، می توانیم دریابیم که آیا بین دومتغیر، ارتباطی وجود دارد یا خیر. اما تعیین اینکه کدام نوع متغیر مستقل است و کدام متغیر وابسته است، یا اینکه کدام متغیر علت و کدام متغیر معلول است، نیازمند استفاده از انواع مطالعات دیگر می باشد.

منبع

Epidemiology Of Study Design

Cross-Sectional Studies: Strengths, Weaknesses, and Recommendations

Overview: Cross-Sectional Studies